Buurt op Menskracht: De Winkelstraat

Energietransitie

Het is een zonnige zaterdagmiddag in 2030 en de bewoners van de eerste klimaatneutrale buurt in Nederland trekken in grote getale naar de belangrijkste winkelstraat. Op eigen kracht, zonder het gebruik van fossiele brandstoffen of elektriciteit.

Transport

De eerste klimaatneutrale wijk in Nederland is uiteraard autovrij. Er wordt veel en vlot gefietst, want zonder auto’s is er opeens heel veel plaats, ook voor grotere vrachtfietsen. Maar er zijn ook talrijke andere door spierkracht aangedreven voertuigen, zoals skateboards, handkarren of ouderwetse kruiwagens. Ezels brengen landbouwproducten van het dakpark naar de gemeenschappelijke keukens, en brengen het keukenafval weer terug.

De elektrische step, populair in andere delen van de stad, is ook te zien in Bospolder-Tussendijken. Dat lijkt absurd, want de batterij moet worden opgeladen door middel van spierkracht, zodat je evengoed met behulp van spierkracht rechtstreeks naar je bestemming kan steppen. Niettemin heeft de elektrische step zijn nut, zeker 's zomers. Wie niet bezweet op een afspraak wil aankomen, kan de batterij vóór de afspraak opladen, een douche nemen, en dan naar de bestemming rijden.

Tram op Spierkracht

Er is echter nog een optie om zonder inspanning ergens heen te gaan. Er rijden sinds vele jaren twee trams door de buurt -- tram 4 en tram 8 -- en die zijn er in 2030 nog steeds. Alleen worden ze nu aangedreven door spierkracht. De voertuigen zijn ongeveer even lang als de oude modellen – om en bij de 25 meter – maar zijn een stuk lichter gebouwd. Het koetswerk bestaat uit hout, is half-open en wordt afgedekt met zeildoek. Het leeggewicht van de tram bedraagt 10 ton, met 80 passagiers erin wordt dat 16 ton.

Vervoer op rails is bijzonder energiezuinig. Het contact tussen metalen rails en metalen wielen levert nauwelijks energieverlies door wrijving op. In vergelijking met een even zwaar voertuig op luchtbanden kost het voortstuwen van een voertuig op rails ongeveer twintig keer minder energie – tenminste als het terrein vlak is en de snelheid constant blijft. Bij het accelereren is het voordeel kleiner: een voertuig op rails heeft dan tien keer minder energie nodig dan een voertuig op luchtbanden.

Ongeveer twintig mensen volstaan om de tram met tachtig passagiers voort te bewegen aan een snelheid van gemiddeld twintig kilometer per uur. Versnellen vraagt de meeste inspanning: eens het voertuig op snelheid is, moet er nauwelijks nog een inspanning worden geleverd. Als de tram volzet is, hoeven 60 passagiers dus helemaal niets te doen. Deze passagiers betalen voor een ritje met de tram en de opbrengst gaat rechtstreeks naar de mensen die de tram aandrijven.

De verduurzaming van de wijktram verliep niet zonder slag of stoot, omdat de lijn ook andere wijken aandoet. Na moeizaam overleg met de vervoersmaatschappij werd besloten dat de tramlijnen over de gehele lengte (10-12 km) op spierkracht werken. De eerste klimaatneutrale buurt in Nederland wint daardoor ook aan bekendheid in de rest van de stad.

Eenzaamheid en Privacy

In 2016 gaf 43% van de volwassen bevolking in Nederland aan eenzaam te zijn. Het Ministerie van Volksgezondheid definieert eenzaamheid als “je niet verbonden voelen. Je mist een hechte, emotionele band met anderen, of je hebt minder contact met andere mensen dan je wenst.” Eenzaamheid maakt ongelukkig en veroorzaakt gezondheidsrisico’s.

In Bospolder-Tussendijken is er in 2030 van eenzaamheid geen sprake meer. Om energie te besparen, worden huishoudelijke taken gemeenschappelijk uitgevoerd: koken, eten, douchen, tanden poetsen, de was doen, het land bewerken, brandhout hakken, naar de wc gaan: het gebeurt allemaal met andere mensen in de buurt. Bovendien zijn huishoudens opnieuw groter geworden, zodat er altijd wel iemand thuis is.

Met het verdwijnen van eenzaamheid ontstond wel een nood aan privacy en afzondering. Opvallend in het straatbeeld van Bospolder-Tussendijken zijn de vele hotels en pensions waar bewoners een kamer voor zichzelf kunnen huren, ook voor korte tijd. Andere pensions richten zich op tijdelijke arbeidskrachten, nog andere handelszaken worden vaker door paren bezocht.

Wie

Jongeren
Volwassenen
Senioren

Waar

Jan Kobellstraat 56
Rotterdam

Contact

Neem contact op met Moni:

Moni siegfried
Contactpersoon
-13